TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM TİPLERİ

TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM TİPLERİ ve ETKİLEŞİM TİPLERİNİN ÖZELLİKLERİ

ETKİLEŞİM TİPİ	TÜR 1	TÜR 2	ETKİLEŞİM TİPİNİN ÖZELLİKLERİ
Nötralizm	0	0	İki organizmanın düzenli olarak yan yana bulunması durumuna Sinesi denir. Bu iki organizma birbirlerinden bağımsız yaşayabiliyorsa ya da aynı ekosistemde yaşayan, iki türün bireyleri arasında herhangi bir ilişki yoksa buna Nötralizm denir.
Rekabet (Doğrudan engelleme şeklinde)	–	–	Rekabet belli bir yaşam kaynağı için iki canlı veya populasyonun arasında oluşan mücadele şeklinde tanımlanır. İki türün ekolojik yönden benzemesi bunların fiziksel, kimyasal ve biyolojik gereksinimlerinin aynı olduğunu gösterir. Türler yaşadıkları yerdeki çevresel koşullara göre evrimsel adaptasyon sağlamışlardır.
Rekabet (Kaynak için rekabet  şeklinde	–	–
Amensalizm	0	–	Bir türün ürettiği bir maddenin diğer canlıların gelişmesini engellemesidir. Türlerden biri zarar görmüş, fakat ikinci türün hiç etkilenmemesi durumu. Antibiyotik yapan organizmalarla, antibiyotiklerin inhibe ettiği organizmalar arasındaki ilişki amensalizm için iyi bir örnektir. Penicillium denen küfün oluşturduğu penisilin, çesitli bakterilerin üremesine engel olur. Türler arası ilişkilerden amensalizmde taraflardan biri diğerinin gelişimini engeller. En tipik örneği de ceviz ağacının dibinde hemen hemen hiçbir bitkinin yetişmeyişidir. Ceviz ağacının yaprak ve meyvelerinde üretilip yağmurla toprağa süzülen bir madde olan juglon, diğer bitki türlerinin gelişimini engeller olmaktadır.
Kommensalizm	+	0	İki organizmanın kurduğu ortakyaşamda, bir canlının yarar sağladığı diğerininse bu ortaklıktan etkilenmediği yaşam türüdür. Ağaçlara yuva yapan kuşlar, istiridye ve yengecin aralarndaki ilişki örnek verebilebilir.
Asalaklık (Parazitizm)	+	–	Parazitler ise diğer bir canlıya bağlı olarak yaşayan ve üzerinden beslenen canlılardır.Bulundukları yere göre endo (iç) ve ekto (dış) parazit olarak gruplandırılırlar. Bitkilerde konakla kurulan ilişki tipine göre yarı ve tam parazitlik görülür Örn:Ökse otu; su ve mineral alır yarı parazittir. Canavar otu; su, mineral ve organik madde alır tam parazittir.
Avlanma (Predatörlük; otlama dahil)	+	–	Besinini canlı olarak arayan serbest hayvanlara Predatör (Avcı) denir. Besin olarak tüketilen canlı avdır. Av ve Avcı birlikte evrimleşerek gelişirler, aynı yaşam alanını paylaşırlar.
Proto – işbirliği (zorunlu olmayan – fakültatif – işbirliği)	+	+	Birbirleri için karşılıklı yarar sağlayan iki organizmanın belli dönem veya durumlarda bir arada yaşaması haline Protokooperasyon denir. Bu ortaklar birarada olmaması durumunda hayatları tehlikeye girmez. Ancak bir arada olmaları yaşamlarını kolaylaştırır.
Mutualizm (karşılıklı yarar sağlayan ortaklık)	+	+	Birbirleri için karşılıklı yara sağlayan iki organizmanın devamlı bir arada yaşaması haline Mutualizm denir. Bu ortaklardan birinin olmaması durumunda yaşamları tehlikeye girer. Rhizobium bakterileri, Bağırsakta yer alan vitamin sentezleyen bakteriler gibi.
Allelopati	+	–	Bir bitkinin, salgıladığı kimyasal maddeler ile yakın çevresindeki başka bitki ve canlıların gelişmesinin engellemesi. Çoğu meşe türleri örnek gösterilebilir.
Parazitodizm	+	–	Sadece bazı böceklerde görülebilir. Yumurtalar canlı bir konağa bırakılır. Yumurtalar erginleşirken konak ölür.